Հայաստանի մշակութային ժառանգությունը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ցուցակում
Հայաստանի մշակութային ժառանգությունը, որը ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ցուցակում, հպարտությամբ է լցնում հայի հոգին և ավելի զգույշ է դարձնում Հայաստանի մշակութային արժեքների նկատմամբ վերաբերմունքը, որոնք իրենց գեղեցկությամբ և եզակիությամբ գրավել են ոչ միայն հայերի, այլ ամբողջ աշխարհի ժողովուրդների սիրտը:
Շոշափելի ժառանգություններ
Հաղպատի վանք
Հաղպատը գործող վանք է հյուսիսային Հայաստանի համանուն գյուղում, որը 1996 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:
Վանքը հիմնադրվել է 976 թվականին Աշոտ III Ողորմածի օրոք և հանդիսացել է հոգևոր մշակույթի կենտրոններից մեկը Հայաստանում`մեծ վանական սեփականություն, որն ընդարձակ հողատարածք ուներ X-XIII դարերում: Վանքի տարածքում գտնվում են Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ (Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ) և Սուրբ Աստվածածին կամ Խաթունաշեն եկեղեցիները:
Սանահինի վանք
Սանահինը Հայաստանի մեկ այլ մշակութային ժառանգություն է, որը գտնվում է գեղատեսիլ Լոռու մարզում՝ Հաղպատից մի քանի կիլոմետր դեպի արևմուտք, որի հետ միասին 1996 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:
Ճանապարհորդեք Հայաստան և բացահայտեք այս հին երկրի մշակութային արժեքները, որոնք ոչ մեկին անտարբեր չեն թողնի:
Էջմիածնի մայր Տաճար
Էջմիածնի վանքը Հայ Առաքելական եկեղեցու գլխավոր վանքն է և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նստավայրը, Հռիփսիմե և Գայանե եկեղեցիների հետ միասին, որոնք գտնվում են Էջմիածնի տաճարի տարածքում, ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում 2000 թվականին: Փայտե տաճարը նախ կառուցվել է 4-րդ դարի սկզբին, քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելուց անմիջապես հետո, այնուհետև վանքը 5-րդ և 7-րդ դարերում վերակառուցվել է քարով
Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի
Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցին թվագրվում է VII դար և հանդիսանում է հայկական ճարտարապետության իսկական գլուխգործոց:
Եկեղեցին կառուցվել է 618 թվականին հեթանոսական հնագույն տաճարի տեղում, որտեղ սուրբ Հռիփսիմեն նահատակվել է և վարդապետ Գայանեի հետ միասին սպանվել է հայոց արքա Տրդատ Գ-ի կողմից` նախքան 301 թվականին քրիստոնեություն ընդունելը:
Հայաստանի եկեղեցիները պատմական այս երկրի ամենակարևոր մշակութային ժառանգությունն ու արժեքներն են:
Սուրբ Գայանե եկեղեցի
Սուրբ Գայանե եկեղեցին հայկական եկեղեցի է, որը կառուցվել է 630 թվականին և 2000 թվականից ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:
Եկեղեցին կանգնեցվել է Գայանեի նահատակության տեղում: Հայ թագավոր Տրդատ III-ը սպանեց նրան, նույնիսկ նախքան Քրիստոնեության ընդունումը: Հայ առաքելական եկեղեցու կողմից սուրբ հռչակված Գայանեի գերեզմանը գտնվում է այստեղ՝ տաճարի հիմքում:
7-րդ դարից առ այսօր, գործնականում անփոփոխ, շենքի տեսքը և դրա ներքին հարդարանքը գոյատևել են: Միայն 17-րդ դարի վերակառուցման ընթացքում մասամբ փոխվել են գմբեթը և առաստաղները:
Ճանապարհորդեք Հայաստան և բացահայտեք քրիստոնեության իսկական մարգարիտները:
Զվարթնոցի տաճար
Պատմության ընթացքում Հայաստանի կյանքում տեղի ունեցան շատ ուրախ և տխուր իրադարձություններ, և ողբերգականներից մեկը X դարի երկրաշարժն էր, որը կիսով չափ ավերեց Զվարթնոցի 7-րդ դարի տաճարը՝ վաղ միջնադարյան հայկական ճարտարապետության տաճարը, որը գտնվում է Երևանի և Վաղարշապատի մերձակայքում:
Զվարթնոցը հին հայերենից թարգմանաբար նշանակում է «Արթուն հրեշտակների տաճար»:
2000 թ.-ին տաճարի ավերակները և դրա շուրջ գտնվող հնագիտական տարածքը ներառվել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում:
Ճանապարհորդեք Հայաստան և ճանաչեք մարդկության պատմությունը:
Գեղարդի վանք
Գեղարդի վանական համալիրը եզակի ճարտարապետական կառույց է Հայաստանում, որն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային մշակութային ժառանգության ցուցակում:
Գեղարդի վանքը, որը Հայաստանի ամենաայցելվող մշակութային արժեքներից մեկն է, գտնվում է Կոտայքի մարզում:
Վանքի լրիվ անվանումը Գեղարդավանք է, բառացիորեն «նիզակի վանքը»: Վանական համալիրի անվանումը կապված է Լոնգինուսի նիզակի հետ, որը խաչով խոցեց Հիսուս Քրիստոսի մարմինը, և Հայաստան բերվեց Թադեոս առաքյալը Հայաստան, ի թիվս բազմաթիվ այլ մասունքների: Այժմ նիզը ցուցադրվում է Էջմիածնի թանգարանում:
Ազատ գետ
Ազատ գետը ունի անկոտրում գեղեցկություն և տեղակայված է Հայաստանի Կոտայքի և Արարատի (հիմնականում) շրջաններում: Գետի վերին հոսքը գրանցված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում:
Ազատ գետը հայտնի է իր հարուստ ձկնաբուծարաններով, ուստի այն շատ տարածված է ձկնորսների մոտ:
Հայաստանը հիացմունքի արժանի գեղեցկություն ունի։
Ոչ նյութական ժառանգություն
Դուդուկ
Հայաստանը եզակի մշակույթով հնագույն երկիր է, որի բաղկացուցիչ մասը ժողովրդական երաժշտությունն է, մասնավորապես՝ հայկական դուդուկ երաժշտական գործիքը:
Դուդուկ․ Ծիրանի այս փոքրիկ ճյուղի երաժշտությունը ոչ այլ ինչ է: Այն շոշափում է նույնիսկ ամենալուրջ մարդկանց հոգու ամենանուրբ լարերը:
Հայկական դուդուկի երաժշտությունը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից ճանաչվել է Համաշխարհային մշակութային ժառանգության գլուխգործոց:
Ճանապարհորդեք դեպի Հայաստան՝ համաշխարհային գլուխգործոցների հայրենիք:
Հայկական խաչքարեր
Լեզուն և մշակույթը տարբերակում են ազգերը միմյանցից ՝ յուրաքանչյուր երկրին յուրահատուկ գեղեցկություն հաղորդելով:
Խաչքարը հայ մշակույթի խորհրդանիշներից է, նոր, հավերժական կյանքի խորհրդանիշ:
Խաչքարերը արվեստի հատուկ տեսակ են ՝ հիմնված հին ազգային ավանդույթների վրա, որոնք բնութագրվում են ձևերի բազմազանությամբ և հարստությամբ:
2010 թ.-ին խաչքարեր ստեղծելու արվեստը «Սիմվոլիզմ և խաչքարերի արհեստագործություն, հայկական քարե խաչեր» բառակապակցությամբ ընդգրկվեց ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ժառանգության ցանկում:
Ճանապարհորդեք Հայաստան և պարզեք, թե ինչպես և երբ են հայտնվել առաջին խաչքարերը, որտեղ են դրանք տեղադրվել և ինչ նշանակություն ունեն:
Հայկական Սասունցի Դավիթ էպոսը
Հայկական «Սասունցի Դավիթ» էպոսը հայտնի է յուրաքանչյուր հայի, , որը բացահայտում է հայկական ոգին և ուժը, մի էպոս, որը ճանաչվում է որպես համընդհանուր մշակութային արժեք:
«Սասունցի Դավիթ» հայկական էպոսը նույնպես ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում:
Ծանոթացեք հայ գրականությանը և ծանոթացեք իրական Հայաստանին:
Լավաշ
Հայկական մշակույթը եզակի է, և դրա համեղ մասը `կազմում է հենց հայկկան ազգային հացը՝ լավաշը, որն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական ժառանգության ցանկում:
Հայկական մշակույթի յուրաքանչյուր մասնիկ ունի իր պատմությունն ու լեգենդը, և լավաշը բացառություն չէ:
Ըստ լեգենդի լավաշը փրկեց Հայաստանի արքայի՝ Արամի կյանքը, և այդ ժամանակից ի վեր նա հրամայեց այսուհետ Հայաստանում հացի լայն տեսականիից միայն լավաշ թխել:
Կազմակերպեք անմոռանալի ուղևորություն դեպի Հայաստան և բացահայտեք Հայաստանի բոլոր գաղտնիքները։
Ի վերջո, սա մի երկիր է, երբ նույնիսկ հացն ունի իր լեգենդը:
Քոչարի
Հայաստանը դարավոր պատմություն ունեցող երկիր է, որն արտացոլվում է հայկական մշակույթի յուրաքանչյուր տարրի մեջ:
Ժողովրդական պարերը, ինչպիսիք են քոչարին, տրահագը, բերդը, յարխուշտան և այլն, հայկական մշակույթի արտահայտիչ մասն են:
Ժողովրդի ուժը միասնության մեջ է, սա է խորհրդանշում Քոչարի պարը: Պարողները ձեռքերը պահում են կամ ձեռքերը դնում միմյանց ուսերին և միասին պարում շրջապատում:
Հայկական ժողովրդական պարը Քոչարին ճանաչվում է նաև որպես ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային մշակութային ժառանգության գլուխգործոց:
Հայաստանում ճանապարհորդելը կօգնի ձեզ հայտնաբերել այս հնագույն երկրի բոլոր մշակութային ժառանգությունն ու արժեքները և դրանով միավորել հայկական մշակույթի բոլոր մանր մասնիկները: Եվ հավատացեք, սովորելով հայկական մշակույթի յուրահատկությունն ու գեղեցկությունը, դուք պարզապես կսիրահարվեք արևի այս երկրին` Հայաստանին: